Βροχερή Κυριακή με αντρειωμένο κρύο. Καιρός ιδανικός για μια βόλτα στο ΕΑΜ (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο), το οποίο έχει δωρεάν είσοδο κάθε πρώτη Κυριακή των χειμωνιάτικων μηνών (χειμερινό ωράριο Τρίτη με Κυριακή: 9:00-16:00 και τη Δευτέρα: 13:00-20:00). Επιπλέον, το ΕΑΜ γιορτάζει φέτος τα 150 χρόνια όχι από την ημέρα της λειτουργίας του, αλλά από τη θεμελίωσή του, που έγινε στις 3 Οκτ. του 1866. Να σημειωθεί ότι ο Καποδίστριας είχε ιδρύσει το πρώτο μουσείο του κράτους στην Αίγινα, τον Οκτώβριο του 1829, κι ότι ο πρώτος αρχαιολογικός νόμος, που ορίζει την ίδρυση και ανέγερση Κεντρικού Αρχ. Μουσείου στην Αθήνα, δημοσιεύτηκε το 1834. Έκτοτε, αρχίζουν τα παρατράγουδα. Κωμικοτραγικές ιστορίες ώσπου να συμφωνηθεί ο τόπος και να εξοικονομηθεί το χρήμα –ενώ από τις ρωσικές παγωνιές ο Δημήτριος Μπερναρδάκης κατέβαλε το 1856 σημαντικό ποσό, για να αρχίσουν οι εργασίες. Επιτέλους, το 1866 η Ελένη Τοσίτσα προσέφερε στο κράτος οικόπεδο 62.000 τετρ. μέτρων, δίπλα στο οικόπεδο που ή ίδια είχε δωρίσει το 1860 για την ανέγερση του Πολυτεχνείου. Επί είκοσι τρία χρόνια χτιζόταν και κάθε τόσο σταματούσε το έργο, ενώ ακούστηκαν και φωνές για αλλαγή της θέσης! Το 1874, ο Νικόλαος Βερναρδάκης, γιός του Μπερναρδάκη αλλά με εξευγενισμένο πλέον επίθετο, από τη Ρωσία κι αυτός, προσφέρει 100.000 φράγκα με την ελπίδα να ολοκληρωθεί η ανέγερση. Απορεί κανείς πώς θα ήταν η Αθήνα αν δεν έδειχναν τη φιλοπατρία τους οι μεγάλοι ευεργέτες των ελληνικών οριζόντων (που εμείς αποκαλούμε με τόση συγκατάβαση «ομογενείς»).
Ύστερα από πάμπολλες περιπέτειες, και το ηρωικό αρχαιολογικό έπος του 1941, το ΕΑΜ είναι τώρα πλήρως ανακαινισμένο. Για να δει κανείς τις συλλογές του και τις περιοδικές εκθέσεις θα χρειαστεί δεκάδες επισκέψεις. Αλλά ο χειμώνας μόλις άρχισε. Και από πού να αρχίσεις; Εμείς διαλέξαμε μία χρυσή ζώνη του 2ου π.Χ. αιώνα από τη Συλλογή Σταθάτου (κατάφορτη από ποικίλα άνθη και καρπούς κι ανάμεσά τους κάμπιες, μέλισσες, πτηνά, δελφίνια) και ένα βοσκαρούδι, ένα τόσο δα παιδάκι από τη Μικρασία. Το έφερε από τη Σμύρνη τον Αύγουστο του 1922 ο αρχαιολόγος Κουρουνιώτης και οι άνθρωποι του Μουσείου το ονόμασαν «το προσφυγάκι». Είναι ξυπόλυτο, φορά κάπα και κρατάει με τα δυο του χέρια ένα κουτάβι. Το αγαλματίδιο του 1ου μ.Χ. αι. έχει ύψος 63 εκ και η βάση του 69 εκ. Μην το προσπεράσετε χωρίς να το χαϊδέψετε με τα μάτια. Ήρθε από πέρα ...
Περνώντας στο περιστύλιο του ΕΑΜ μνημονεύουμε: Ιωάννη Καποδίστρια, Κυριακό Πιττάκη, Στέφανο Κουμανούδη, Χρήστο Τσούντα, Χρήστο και Σέμνη Καρούζου κι όλους όσους ευεργέτησαν αυτό το θησαυροφυλάκιο της αρχαίας ελληνικής τέχνης, προσφέροντας πλούτο, έμπνευση, πάθος.
