ΙΕΡΟΙ ΛΟΓΟΙ
Σώμα και γλώσσα στα όνειρα ενός ρήτορα
Το βιβλίο της Ελισάβετ Κούκη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σμίλη, θα παρουσιαστεί την Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου (στις 7.30) στο Πολιτιστικό Κέντρο-Εντευκτήριο «Κωστής Παλαμάς» του Πανεπιστημίου Αθηνών (Ακαδημίας 48 και Σίνα).
Ομιλητές:
Δημήτρης Κυρτάτας, ιστορικός, καθηγητής της Ύστερης Αρχαιότητας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Εύη Ζαχαρακοπούλου, ψυχίατρος-ψυχαναλύτρια, μέλος της ΕΨΕ
Ελένη Τζαβάρα, ψυχαναλύτρια, κοινωνική ανθρωπολόγος, ιδρυτικό μέλος του περιοδικού Εκ των υστέρων.
Εραστής του λόγου, που τον θεωρούσε ύψιστο αγαθό στη ζωή του ανθρώπου, ο Αίλιος Αριστείδης έζησε την εποχή του Αδριανού, γνώριζε τον Μάρκο Αυρήλιο, ήταν ισάξιος του Ισοκράτη και του Δημοσθένη στα μάτια των συγχρόνων του και των μεταγενεστέρων και υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους εκπροσώπους, πλάι στον Ηρώδη τον Αττικό και τον Πολέμωνα, της 2ης Σοφιστικής. Η φήμη του βοήθησε να διασωθούν πενήντα τρεις λόγοι από το σύνολο του έργου του.
Είναι σίγουρα ο πιο γοητευτικός, ο πιο ιδιόρρυθμος ρήτορας, συγγραφέας και ποιητής που, στην αυγή των πρώτων χριστιανικών αιώνων, την εποχή των απαρχών του μυθιστορήματος και της ιστοριογραφίας, πλούτισε την ελληνική γραμματεία με την πρώιμη μορφή ενός νέου λογοτεχνικού είδους: της αυτοβιογραφίας.
Στους Ιερούς Λόγους, οι οποίοι παρουσιάζονται σε πρώτη απόδοση στη νέα ελληνική, παρακολουθούμε την παράλληλη, βιωμένη, ιστορία ενός βιολογικού σώματος, ασθενούς και νοσούντος, και της φαντασιακής, ονειρικής του αναπαράστασης. Άξονας της αφήγησης του Αριστείδη είναι τα μνημονικά κατάλοιπα από ένα αρχέτυπο κείμενο, το ημερολόγιο των ονείρων που κατέγραφε πάνω από εικοσιπέντε χρόνια.
Οι Ιεροί Λόγοι μας παρασύρουν σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στην Ασία της Ύστερης Αρχαιότητας• εκεί, συνοδοί των ενύπνιων διαδρομών του ρήτορα, διασχίζουμε κι εμείς περιοχές της επικράτειας του ονείρου και του σώματος όπου αναδεικνύεται η θεραπευτική ισχύς του λόγου, η ποιητική έμπνευση και δημιουργία, η ποίησις εαυτού. Λάτρης του Ασκληπιού, ο Αριστείδης μας επισημαίνει ωστόσο ότι όλα όσα διαδραματίζονται στο σώμα του και στη ζωή του είναι αληθώς περαιτέρω θαυμάτων. Και γινόμαστε αυτόπτες μάρτυρες της πορείας ενός ξεχωριστού ανθρώπου, εξαιρετικά ευαίσθητου στη λογική του σημαίνοντος.
Ο Γαληνός και ο Αρτεμίδωρος ήταν σύγχρονοι και συμπατριώτες του Αριστείδη. Τα γραπτά τους γίνονται πιο γλαφυρά με την συνανάγνωση των Ιερών Λόγων οι οποίοι, εδώ και πολλά χρόνια, αποτελούν ήδη επίλεκτο αντικείμενο μελετών, διότι ενδιαφέρουν εξίσου φιλολόγους και θρησκειολόγους, αρχαιολόγους και ιστορικούς της ιατρικής ή της λογοτεχνίας, ανθρωπολόγους και ψυχαναλυτές. Μία τέτοια απόπειρα διεπιστημονικής προσέγγισης αποτολμά η εργασία της Ελισάβετ Κούκη.
