Ιδέα
«Πανόραμα» ήταν η ονομασία που δόθηκε στην τρισδιάστατη επαναστατική κατασκευή η οποία επέτρεψε στους Λονδρέζους του 1792 να δουν τον κόσμο με άλλα μάτια και εισήγαγε την ανθρωπότητα στην περιπέτεια της τρίτης διάστασης του χώρου: του φυσικού περιβάλλοντος, της έκτασης της πόλης και του ιστορικού τοπίου. Η λέξη, που πέρασε ως νεολογισμός στο διεθνές λεξιλόγιο πριν από διακόσια χρόνια, είναι ελληνικής προέλευσης, σύνθετη και πολυσήμαντη. Καλύπτει ένα ευρύ φάσμα εννοιών, χρήσεων και δραστηριοτήτων κι είναι ανοιχτή όσο και τα αναπεπταμένα πεδία που περιγράφει.
Για αυτό, όταν τον Αύγουστο του 1985, μία μικρή ομάδα φίλων αποφάσισε να δημιουργήσει έναν χώρο κοινής δραστηριότητας και επικοινωνίας, υιοθέτησε αυτόν τον γνωστό και πολυχρησιμοποιημένο όρο. Το «Πανόραμα» περιέγραφε τις προθέσεις μας κι άφηνε να διαφανούν οι ελπίδες μας. Η ιδέα ήταν του Μάνου Χαριτάτου, προέδρου του ΕΛΙΑ (Ελληνικό Ιστορικό και Λογοτεχνικό Αρχείο), ο οποίος στήριξε με ενθουσιασμό την προσπάθειά μας.
Σε μια Αθήνα που έχανε την κοινωνική διάσταση της πόλης και, κατ’ επέκταση, την αίσθηση του συνόλου, θελήσαμε να διατηρήσουμε εκείνο το ελάχιστο που εξακολουθούσε να υπάρχει κι από αυτό να ξεκινήσουμε για να φτιάξουμε ένα ανοιχτό και λειτουργικό «στέκι», ένα φιλικό κέντρο στο πολιορκημένο κέντρο της πρωτεύουσας.
Το τριώροφο κτίριο, το οποίο στέγασε τα πρώτα δεκαπέντε χρόνια το δικό μας ΠΑΝΟΡΑΜΑ, ήταν το σπίτι του Αναστάση Μεταξά (1863-1937), του αρχιτέκτονα που συνέδεσε το όνομά του με την αναστήλωση του Παναθηναϊκού Σταδίου (1894), την οικοδόμηση πολλών μεγάρων, όπως το (σημερινό) Μουσείο Μπενάκη και η Γαλλική Πρεσβεία, και δημοσίων κτηρίων, όπως η Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα στην οδό Πεσμαζόγλου. Εδώ, λοιπόν, σε ένα αθηναϊκό σπίτι της οδού Αλεξάνδρου Σούτσου, στεγάστηκαν τα οράματά μας και συνυφάνθηκαν οι προσπάθειες όλων μας. Τα εγκαίνια έγιναν στις 28 Νοεμβρίου 1985 με μία έκθεση για τα 2.300 χρόνια της ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Η πρώτη αυτή έκθεση ήταν αφιερωμένη στη μνήμη του Γιώργου Ιωάννου, του εξαίρετου φίλου που είχαμε χάσει τον Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς.
Έτσι, με τη συμμετοχή μας στον εορτασμό της Θεσσαλονίκης, της μοναδικής ελλαδικής μεγαλουπόλεως, κάναμε φανερό ότι μια αθηναϊκή πολιτιστική εταιρεία έχει τη δυνατότητα να ξεφύγει από τον μικρό και τον μεγάλο «δακτύλιο» που περισφίγγει τους Αθηναίους και ενισχύει τον εντός και εκτός των τειχών απομονωτισμό τους.
Από τότε πέρασαν τέσσερις δεκαετίες.