Το λιοντάρι ορμάει στον ταύρο. Αυτά στην Περσέπολη, στην πρόσοψη της λαμπρότατης «Απαντάνα», αίθουσας βασιλικών δεξιώσεων, γύρω στα 480-470 π.Χ. Αλλά τώρα, μόλις που ξεμύτισε το 2016, αναρωτιέται κανείς ποιος είναι στη θέση του λέοντος και ποιος είναι ο ταύρος. Η κατάσταση στις σχέσεις Ιράν – Σαουδικής Αραβίας χειροτερεύει συνεχώς. Ιδιαίτερα από χθες 2 Ιανουαρίου, όταν η ΣΑ εκτέλεσε 47 Σιίτες, μεταξύ των οποίων και έναν από τους θρησκευτικούς ηγέτες της σημαντικής σιιτικής μειονότητας που ζει στο συντηρητικότατο σουνιτικό κράτος. Τεράστιας έκτασης διαμαρτυρίες έγιναν στην Τεχεράνη, όπου το σιιτικό πλήθος έβαλε φωτιά στην πρεσβεία της ΣΑ, αλλά και στο Μπαχρέιν και σε πολλά άλλα μέρη της Ανατολής. Η κατακραυγή απευθύνεται και προς τις ΗΠΑ, που στηρίζουν ολόπλευρα τη ΣΑ. Ενώ, ήδη το αμερικανικό ΥΠΕΞ έχει καταδικάσει τις εκτελέσεις, ακολουθώντας τη νέα πολιτική γραμμή της προσέγγισης με το Ιράν, που τέθηκε το 2015.
Από την άλλη πλευρά, ανεπισήμως, το Ιράν προωθεί και μία ακόμα παράμετρο της διάστασης. «Δεν μας χωρίζει μόνον το δογματικό ζήτημα, αλλά και το εθνικό: εμείς είμαστε Ιρανοί, αυτοί είναι Άραβες». Αυτή είναι μια παμπάλαια διαφορά, που χρονολογείται από την ισλαμική κατάκτηση της Περσίας των Σασανιδών τον 7ο αι. Η πλειονότητα των Ιρανών δεν συμβιβάστηκε ποτέ με αυτή την τραγική πραγματικότητα. Το κίνημα που προβάλλει την εθνική παράδοση και την πλουσιότατη περσική κληρονομιά, είτε σε συνδυασμό με την σιιτική πίστη και τις σιιτικές ιδιαιτερότητες, είτε παίρνοντας αποστάσεις ακόμα και από τα θρησκευτικά, κερδίζει έδαφος. Σε πολλά τζαμιά του 11ου-14ου αι. μας έδειχναν οι Σιίτες κληρικοί, με μεγάλη υπερηφάνεια, τα θεμέλια ζωροαστρικών ναών πάνω στα οποία χτίστηκαν τα ισλαμικά τεμένη. Ήταν τα κατάλοιπα των προπατόρων.
Τώρα, μοιάζει σαν να υιοθετούν ορισμένα από αυτά τα κοινά ιρανικά συναισθήματα –και ιδεολογήματα διαφόρων τάσεων– οι κυβερνώντες. Εξάλλου, η ισλαμική χώρα δεν εγκατέλειψε ποτέ όλες τις αρχαίες παραδόσεις. Το πιο χαρακτηριστικό είναι η Πρωτοχρονιά: εορτάζεται επισήμως στις 21 Μαρτίου, όπως την εόρταζαν όλοι οι Πυρολάτρες. Είναι εκείνη η βραδιά που ο λέων κατασπαράζει τον ταύρο. Η ζωροαστρική Πρωτοχρονιά απεικονίζεται στο ανάγλυφο της Περσέπολης.
Η κατάσταση, πάντως, χειροτερεύει. Από χθες, έχει μάλλον εκτροχιαστεί. Κι όλα αυτά έχουν άμεσο αντίκτυπο στην Συρία, στη Μέση Ανατολή, στον ευρύτερο ισλαμικό κόσμο, στο διεθνές στερέωμα. Οι ισορροπίες παίζονται κάθε στιγμή. Και η ρωσοτουρκική διαπάλη συνεχίζεται. Κρίσιμα τα πράγματα. Ίσως να πλησιάζει και η ώρα που θα αποκαλυφθούν οι δημιουργοί και υποστηρικτές της σουνιτικής εγκληματικής οργάνωσης, η οποία αποκεφαλίζει και βασανίζει, προκαλώντας αποτροπιασμό, σε αντίθεση με τα μέχρι τώρα όμοιας φύσης εγκλήματα της άγριας σαουδαραβικής κρατικής βίας (για την οποία καμία κυβέρνηση δεν είχε εκφραστεί μέχρι πρότινος). Ας σωθεί τουλάχιστον κάποιο σφάγιο, χάρη στην ξαφνική ευαισθητοποίηση των υπερατλαντικών. Όσο για τους Κούρδους της Τουρκίας, κανείς δεν πρόκειται να συγκινηθεί. Ιδίως Ευρωπαίος. Η υποστήριξη του καθεστώτος γίνεται κάθε μέρα και πιο έντονη. Μάταια ο πρόεδρος Ομπάμα προσπαθεί να εξηγήσει την στροφή της αμερικανικής πολιτικής στη γηραιά Ευρώπη, που υποφέρει μάλλον από παλιμπαιδισμό. Και η Ρωσία βρυχάται υπέρ των απανταχού Σιιτών, των απανταχού Κούρδων, των απανταχού αντιτούρκων. Ταύρος ή λιοντάρι ή, μήπως, το πολιτικό παίγνιο είναι πολύ πιο σύνθετο κι έχει παραμέτρους που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε μέχρι χθες; Στερνή μου γνώση, να σε είχα έστω πρόπερσι.