Στο αρχαίο κράτος της Ήλιδας,
που ίδρυσαν τον 11ο αιώνα οι Αιτωλοί, με αρχηγό τους τον Όξυλο
Δ Υ Τ Ι Κ Η Π Ε Λ Ο Π Ο Ν Ν Η Σ Ο Σ
Παρασκευή απόγευμα 18 – Κυριακή απόγευμα 20 Μαρτίου 2022
Ξεναγεί η Χρυσή Καραϊωσηφίδου
Από την αρχαία Ολυμπία, στην κοιλάδα των ποταμών Αλφειού και Κλαδέου, μέχρι την αρχαία Ήλιδα, την πόλη που είχε την ευθύνη της οργάνωσης και διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων,
και από την σχεδόν άγνωστη Ήλιδα στα μεσαιωνικά μνημεία της Ηλείας, βυζαντινά και φράγκικα. Και την άνοιξη, ακόμα και την πρώιμη άνοιξη, η Πελοπόννησος είναι μαγευτική.
Τα ταξίδια του Πανοράματος γίνονται αποκλειστικά για τα μέλη της Πολιτιστικής Εταιρείας και τους συνδρομητές του πανοραμικού Αρχείου (ΑΠΑΝ https://archive.apan.gr/), ενώ τηρούνται απαρέγκλιτα όλα τα μέτρα προστασίας κι έχουν ελεγχθεί τα πιστοποιητικά τρίτου εμβολιασμού ή τα άλλα σχετικά. Για όποιον ενδιαφερόμενο, μπορούμε να στείλουμε το αναλυτικό Πρόγραμμα.
Δυστυχώς, ακόμα ισχύουν τα πρωτόκολλα που ακολουθεί το ΥΠΠΟΛΑ με τον παράλογο αριθμό των 12 έως 20 ατόμων σε μουσεία, αλλά και σε …αρχαιολ. χώρους (!). Ενώ, ακόμα και για χώρους εξαιρετικής 
σημασίας όπως η Ολυμπία και οι Δελφοί, τα χειμωνιάτικα ωράρια είναι εξωφρενικά: όλα κλείνουν στις 3:30 το απόγευμα! Αντιθέτως, τα χειμερινά ωράρια λειτουργίας στην Ιορδανία είναι έως τις 4:30 ή και 5:00 το απόγευμα.
Οι δεσμοί Ήλιδας-Ολυμπίας έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Οι αθλητές που επιθυμούσαν να πάρουν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες, όφειλαν να παρουσιαστούν τουλάχιστον σαράντα ημέρες πριν από την έναρξή τους στην Ήλιδα, πρωτεύουσα του αρχαίου κράτους των Ηλείων, στην επικράτεια του οποίου υπαγόταν το πανελλήνιο Ιερό του Διός. Στην Ήλιδα οι αθλητές θα ελέγχονταν από τους ελλανοδίκες σχετικά με τις βασικές προϋποθέσεις και κάτι ακόμα πιο σημαντικό: θα μάθαιναν –ή ορθότερα, θα διδάσκονταν– τους πρακτικούς κανόνες των αθλημάτων και τις αρχές του ‘ευ αγωνίζεσθαι’. Ταυτόχρονα, θα ασκούνταν στις αθλητικές εγκαταστάσεις της. Οι καλύτεροι, δηλαδή όσοι κατάφερναν να ανταποκριθούν στην σκληρή προπόνηση και τις άλλες δοκιμασίες των ελλανοδικών, αποκτούσαν το δικαίωμα συμμετοχής στους Αγώνες. Με αυτή την ιδιότητα γίνονταν μέλη της Ιεράς Πομπής. Η Ήλις (ή Ήλιδα) απείχε, μέσω της πεδινής Ιεράς Οδού, 300 στάδια (περίπου 58 χλμ) από το Ιερό του Διός της Ολυμπίας.
Την ίδια πορεία ακολουθούσαν και οι γυναίκες στα Ηραία, γιορτή προς τιμήν της Ήρα, που γινόταν και αυτή στην Ολυμπία. Τα Ηραία τα διοργάνωναν οι «δεκαέξι γυναίκες» των Ηλείων, που είχαν έδρα τους την Ήλιδα.
Ο πολιτιστικός οργανισμός «Διάζωμα» έχει προγραμματίσει την αναστήλωση του αρχαίου Θεάτρου, που είναι το πιο εντυπωσιακό μνημείο στον εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο. Θα τον επισκεφθούμε την Κυριακή 20 Μαρτίου. Μετά την Ήλιδα, θα επισκεφθούμε τη γοτθική Αγία Σοφία της Ανδραβίδας, του 13ου αι., τη Γλαρέντζα (στην Κυλλήνη) και το μεγαλοπρεπές Κάστρο Χλεμούτσι (Clermont ή Castel Tornese) το σημαντικότερο οχυρό του Πριγκιπάτου της Αχαΐας. Αξίζει να μπείτε στην ψηφιοποιημένη Αρχαιολογία, το έγκυρο αρχ. περιοδικό, για να δείτε την πολύ καλή κάτοψη και να περιηγηθείτε το Χλεμούτσι
https://www.archaiologia.gr/blog/archaeological_site
Στη φωτ, πλάι κάτω: Η βυζαντινή Παναγία η Φραγκοβίλλα στην Αμαλιάδα, καθολικό μονής του 11ου αιώνα. Αποκαταστάθηκε το 2015. Θα την επισκεφθούμε το απόγευμα του Σαββάτου 19 Μαρτίου.