ΑΠΑΝ - Πολιτιστική Εταιρία ΠΑΝΟΡΑΜΑ

Πέρα από τον Βόσπορο και τις Συμπληγάδες
Περίπλους της Μαύρης Θάλασσας μετά πλείστων εικόνων και χαρτών

Μια διάλεξη της ιστορικού Μαριάννας Κορομηλά,
υπεύθυνης της Πολιτιστικής Εταιρείας Πανόραμα και του πανοραμικού Αρχείου,
για τους Φίλους του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού

Στο αμφιθέατρο «Ίων Δραγούμης» του Μουσείου, στη Θεσσαλονίκη,
το απόγευμα της Πέμπτης 2 Μαρτίου 2023 (στις 19:30)

Σε αντίθεση με τη Μεσόγειο, ο Άξενος Πόντος, τον οποίο η ελληνική δραστηριότητα μετέτρεψε στη διάρκεια μίας χιλιετίας σε Εύξεινο, δίνοντάς του γεωπολιτική υπόσταση και ιστορικό νόημα, παραμένει μία άγνωστη θαλάσσια λεκάνη – μια «μαύρη» θάλασσα για τους περισσότερους. Κι όμως, στην παγκόσμια ιστορία, η Αργοναυτική Εκστρατεία θεωρείται το σημαντικότερο εξερευνητικό ταξίδι πριν από εκείνο του Κολόμβου. Άλλωστε, ο Νέος Κόσμος ανακαλύφθηκε όταν έκλεισαν οι Οθωμανοί τον Βόσπορο για οποιοδήποτε μη οθωμανικό πλοίο, ενώ, το 1488, μόλις 35 χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης, έφθασε ο πρώτος ποντοπόρος στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος, αναζητώντας νέους δρόμους.

Τι είναι, λοιπόν, αυτή η περίκλειστη λεκάνη που την ελέγχει ο κλειδοκράτορας του Βοσπόρου, όπως το εξηγούσε πριν από 24 αιώνες ο πάντα επίκαιρος Πολύβιος; Πώς τη συνδέουν με τα πέρατα της Ασίας και της Ευρώπης τα μεγαλύτερα από τα σαράντα μεγάλα ποτάμια της; Πώς κατέβαιναν τα κεχριμπάρια της Βαλτικής ως τα μυκηναϊκά εργαστήρια και οι Ρώσοι προσκυνητές ως την Κωνσταντινούπολη και τους Άγιους Τόπους, και πώς πήγαιναν τα φορτωμένα με σιτάρι σλέπια στις γερμανικές ποταμόσκαλες ως την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου;
Και μέχρι πού φτάνει ο δρόμος που ακολούθησαν οι Μύριοι του Ξενοφώντος, και η βυζαντινή στρατιά του Ηράκλειου, και οι Βενετοί αδελφοί Πόλο, και ο Καστιλλιάνος διπλωμάτης Κλαβίχο; Και γιατί διατηρεί έως σήμερα την καίρια σημασία του; 

Ε! Καιρός είναι να ακολουθήσουμε και πάλι εκείνη την «Αργώ», το ιερό πλοίο που συμβολίζει την τόλμη, τα βιώματα και τον μόχθο του ελληνικού ναυτόκοσμου που διαπλέει μέχρι σήμερα τον Βόσπορο, μεταφέροντας δημητριακά από την Ουκρανία.

Οι Φίλοι του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού μας καλούν το απόγευμα της Πέμπτης 2 Μαρτίου στο μεγάλο αμφιθέατρο του Μουσείου για να περάσουμε μαζί τις Συμπληγάδες.