ΑΠΑΝ - Πολιτιστική Εταιρία ΠΑΝΟΡΑΜΑ

Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΗΠΕΙΡΩΝ
Από τη μονοκρατορία του Οκταβιανού Αυγούστου
έως την βασιλεία του Ηρακλείου
και από την Βόρειο Αγγλία
μέχρι τον Καύκασο και την Ερυθρά Θάλασσα

Υπεύθυνη της σειράς η ιστορικός Μαριάννα Κορομηλά

Μέρος Πρώτο
Από την ίδρυση της Νικοπόλεως στην Ήπειρο
έως την θεμελίωση της Κωνσταντινουπόλεως στην Θράκη

Έξι απογευματινές διαλέξεις (Τετάρτη, 6.30-9.00) Έναρξη στις
7 Δεκεμβρίου. Επόμενες διαλέξεις: Τετάρτη 14 και 21 Δεκ. 2011,
11, 18 και 25 Ιανουαρίου 2012
Πρωινή επανάληψη (Πέμπτη 11.00-1.30) Έναρξη την Πέμπτη 8
Δεκεμβρίου. Επόμενες διαλέξεις: Πέμπτη 15 και 22 Δεκ. 2011,
12, 19 και 26 Ιανουαρίου 2012

Ομιλητές: η Μαριάννα Κορομηλά (1η, 3η, 4η και 5η διάλεξη),
η Μάχη Καρανίκη (2η διάλεξη: Ρώμη),
ο Κώστας Καραμαλής (6η διάλεξη: Το στράτευμα)

Καιρός είναι να επιστρέψουμε στη γέννηση, την διαμόρφωση και την εξέλιξη του αυτοκρατορικού πολιτεύματος που αποτελεί και τη μήτρα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (με άλλα λόγια, της Βυζαντινής) και, ταυτόχρονα, να δούμε την ρωμαϊκή Οικουμένη που, σε μεγάλο βαθμό, αποτελεί τους κοινούς πολιτιστικούς κώδικες ανάμεσα στους λαούς της Μεσογείου, των Βαλκανίων, της Δύσης και της Εγγύς Ανατολής. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι αρχίζει ο μακρύς αυτός κύκλος τον Δεκέμβριο (December = «ο δέκατος μήνας» του ρωμαϊκού Ημερολογίου) και συνεχίζεται τον Ιανουάριο (ο Ιανός, Ianus, ήταν θεός της Ρώμης), τον Φεβρουάριο (Februarius, μήνας του εξαγνισμού για τους Ρωμαίους) και τον Μάρτιο (μήνας του θεού Mars, Άρη).

Στην πρώτη διάλεξη θα κάνουμε μία πολύ συνοπτική αναδρομή στην ιστορία της Ρώμης-πόλεως και του Ρωμαϊκού Κράτους έως την σύγκρουση των ισχυρών αντιπάλων του 1ου π.Χ. αιώνα, που κορυφώνεται στο Ιόνιο Πέλαγος με την σύγκρουση του Μάρκου Αντώνιου με τον Οκταβιανό, τον μετέπειτα Αύγουστο.

Στην δεύτερη διάλεξη, η Μάχη Καρανίκη θα μας ξεναγήσει στην Ρώμη: η εξέλιξη της πόλης, η πόλη-πρωτεύουσα του Κράτους και η πόλη-πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας. Μνημειακή τοπογραφία, θεσμοί και σύμβολα (8ος αι. π.Χ. – 3ος αι. μ.Χ.).

Τα θέματα των επόμενων τριών διαλέξεων είναι:
Ο Οκταβιανός και η λατρεία του αυτοκράτορα. Δύση και Ανατολή.
Οι πρώτοι διάδοχοι. Οι δώδεκα απόστολοι και οι πρώτες χριστιανικές εκκλησίες.
Ο στρατηλάτης Τραϊανός και ο οραματιστής Αδριανός. Ελληνιστικές μεγαλουπόλεις. Χωροταξική αναδιοργάνωση της Αυτοκρατορίας. Νέοι δρόμοι, νέες πόλεις, νέοι πολίτες και απελεύθεροι. Η εβραϊκή Διασπορά.
Από τους Αντωνίνους στους Σεβήρους. Ρώμη και ρωμαϊκοί θεσμοί. Η πλέμπα της πρωτεύουσας. Οι λίμες (τα παραμεθόρια) του Ρήνου-Δούναβη. Η Ρώμη στον Ευφράτη.
Η κρίση του 3ου αιώνα. Η εποχή της αναρχίας και της συρρίκνωσης. Το Βασίλειο της Ζηνοβίας, η ανεξάρτητη Γαλατία, η απώλεια της Δακίας (Τρανσυλβανίας), η κάθοδος των Βαρβάρων, η άνοδος των Σασανιδών Περσών, ο μεγάλος διωγμός των Χριστιανών.
Η αναδιοργάνωση του κράτους επί Διοκλητιανού και Μεγάλου Κωνσταντίνου.

Στην έκτη διάλεξη, ο Κώστας Καραμαλής θα μας μιλήσει για την οργάνωση του ρωμαϊκού στρατεύματος, του ιππικού και του πολεμικού ναυτικού, τις δομικές και τεχνολογικές εξελίξεις στην διάρκεια τεσσάρων αιώνων.

Ειδική προσφορά: επειδή θεωρούμε χρησιμότατο βοήθημα το βιβλίο της Μ. Κορομηλά, Εν τω σταδίω (εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2004), όποιος εγγραφεί στις διαλέξεις μπορεί να το προμηθευτεί με 11 ευρώ. Περιλαμβάνει πολλά από τα θέματα που θα μας απασχολήσουν και στο πρώτο και στο δεύτερο μέρος του κύκλου.

Το Πρώτο Μέρος θα ολοκληρωθεί με έναν επόμενο κύκλο έξι διαλέξεων (Φεβρουάριος – Μάρτιος) που θα καλύψει θέματα της πολιτιστικής παραγωγής, καθώς και του λατρευτικού και πνευματικού βίου της ίδιας εποχής (δηλαδή των τεσσάρων αιώνων που μεσολαβούν μεταξύ Οκταβιανού Αυγούστου και Μεγάλου Κωνσταντίνου). Ομιλητές: ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης, η Καδιώ Κολύμβα, η Γιώτα Ατζακά, η Μάχη Καρανίκη και η Μ. Κορομηλά. Θα γίνουν, επίσης, δύο ξεναγήσεις: μία στην ρωμαϊκή Αθήνα και μία στις ρωμαϊκές συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Αναλυτικά: σε επόμενη ενημέρωση.

Το Δεύτερο Μέρος: Από τα εγκαίνια της Κωνσταντινουπόλεως έως την απώλεια της βυζαντινής Αιγύπτου (330-641), θα αρχίσει μέσα Μαρτίου.