ΑΠΑΝ - Πολιτιστική Εταιρία ΠΑΝΟΡΑΜΑ

Από τις όχθες του Άνω Νείλου και τα υψίπεδα της Αιθιοπίας έως την Αραβική Χερσόνησο και από τον Ινδικό Ωκεανό και την Ερυθρά Θάλασσα έως τη Μεσόγειο.
Ακολουθώντας την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, αλλά και τις περιπέτειες της χαμένης Κιβωτού, τη ρότα του Κοσμά του Ινδικοπλεύστη και τα καραβάνια στον δρόμο του λιβανιού, της κανέλλας, του ελεφαντόδοντου και των κοραλλιών.

Τέσσερις διαλέξεις για την Αιθιοπία, την Υεμένη και τον ευρύτερο αφρικανοασιατικό χώρο στον οποίο ανήκουν. Ομιλητής ο Αποστόλης Κόκκινος.

Μέρος Πρώτο, δύο διαλέξεις. Επισκόπηση του χώρου. Ιστορική Γεωγραφία, Γεωλογία, Ανθρωπολογία. Η Αιθιοπία λίκνο της ανθρωπότητας. Η επίδραση των κλιματικών αλλαγών. Σύγχρονες επιβιώσεις στον ποταμό Όμο.
Απαρχές του πολιτισμού. Γεωργία και κτηνοτροφία. Ερημοποίηση της Σαχάρας. Φαραωνική Αίγυπτος. Ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά. Θαλάσσιοι και χερσαίοι δρόμοι.
Από τα τέλη της εποχής του Χαλκού έως τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες.
Το Βασίλειο του Σαβά, Μαρίμπ, Σίρουα, Μπαρακίς. Οικονομία, διαχείριση των νερών, αρδεύσεις. Πολιτισμός, θρησκεύματα και αλφάβητο. Τα ανταγωνιστικά βασίλεια. Η βασίλισσα του Σαβά και το βιβλικό ταξίδι στα Ιεροσόλυμα. Ο δρόμος του λιβανιού. Οι Σαβαίοι στη Βόρεια Αιθιοπία. Βασίλεια στο Σουδάν.
Οι Πτολεμαίοι, οι πολεμικοί ελέφαντες και τα πλούτη της Αφρικής. Ο Περίπλους. Οι Ιμιαρίτες και οι μουσσώνες. Η πρώτη χριστιανική εκκλησία στο Άντεν (4ος αι.).
Από την πόλη-κράτος στην Αυτοκρατορία της Αξώμης. Χριστιανισμός, γλώσσα και γραφή, νομισματοκοπία. Οι στήλες της Αξώμης. Ο Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης. Ανταγωνισμός μεταξύ Βυζαντινών και Σασανιδών. Το «εμπάργκο» του Χοσρόη. Οι Αιθίοπες στην Υεμένη.
Ο Προφήτης Μωάμεθ και η ταχύτατη εξάπλωση του Ισλάμ. Η Αιθιοπία χριστιανική «νήσος». Μονοφυσιτισμός και πνευματική εξάρτηση από την κοπτική Αίγυπτο.

Μέρος Δεύτερο. Η Αιθιοπία μετά τον έβδομο αιώνα.
Μεσαιωνική περίοδος και εκχριστιανισμός της κεντρικής χώρας. Αιθίοπες άγιοι και βασιλικές δυναστείες. Η ισλαμική απειλή. Μνημειακή τοπογραφία και χριστιανική τέχνη.
Η Νεότερη εποχή. Οι Πορτογάλοι, η διείσδυση των Ιησουιτών και η ορθόδοξη αντίδραση. Γονδαρηνή περίοδος. Ανάκτορα, εκκλησίες, αγιογραφίες και προσωπικότητες.
Η Αιθιοπία στον σύγχρονο κόσμο, η Διώρυγα του Σουέζ και οι Βρετανοί στην Ερυθρά. Ο Μενελίκ Β΄. Ίδρυση της Αντίς Αμπέμπα (1886). Το μοίρασμα της Αφρικής από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις και η νίκη εναντίον της αποικιοκρατίας. Η συμβολή των Ελλήνων και των Αρμενίων στον εκσυγχρονισμό της χώρας. Η Ιταλική Κατοχή και ο Χαϊλέ Σελασιέ, ο τελευταίος αυτοκράτορας της Αβησσυνίας. Το ζήτημα της Ερυθραίας. Ανάμεσα στον μεσαίωνα και τον μοντερνισμό. Η χρυσή δεκαετία της αιθιοπικής μουσικής. Η πολιτική ανατροπή. Εθνικοποιήσεις και περιπέτειες. Η συρρίκνωση της Ελληνικής Παροικίας. Η πτώση του Ντέργκ, η Ομοσπονδία και η απόσχιση της Ερυθραίας.
Πολιτικά, οικονομικά, εθνολογικά και κοινωνικά στοιχεία. Παράδοση και πολιτισμός, διατροφικές συνήθειες και φυλετικά χαρακτηριστικά. Αξιοθέατα και έργα τέχνης.

Μέρος Τρίτο. Η Υεμένη μετά τον έβδομο αιώνα.
Μεσαιωνική περίοδος και Ισλάμ. Οι τοπικές δυναστείες. Η ακμή της Ζαμπίτ, το Πανεπιστήμιό της και η Άλγεβρα. Η βασίλισσα Άρουα και η Ταΐζζ των Ρασουλιδών. Τα υεμενίτικα έργα του Μουσείου Μπενάκη και του Μουσείου Ανατολικών Πολιτισμών στην Πόλη.
Νεότερη περίοδος. Από τους Οθωμανούς στους Βρετανούς και η στρατηγική θέση του Άντεν. Το Ιμαμάτο, η απομόνωση του Βορρά και το Βρετανικό Προτεκτοράτο του Νότου. Η πανάρχαια Εβραϊκή Κοινότητα της Υεμένης. Οι πολιτικές ανατροπές στον ευρύτερο χώρο. Οι δύο Υεμένες, ο Εμφύλιος και η κερδισμένη με αίμα εθνική ενότητα. Πολιτικά, οικονομικά, εθνολογικά και κοινωνικά στοιχεία.
Παράδοση και πολιτισμός, χωροταξική οργάνωση και αρχιτεκτονική, διατροφικές συνήθειες και καθημερινή ζωή, φυλετικά χαρακτηριστικά, μουσική και κινησιολογία.

Τέσσερις απογευματινές διαλέξεις, την Τετάρτη 9 και 16 Δεκεμβρίου και 13 και 20 Ιανουαρίου (6.30 με 9.00). Πρωινή επανάληψη την Πέμπτη 10 και 17 Δεκεμβρίου και 14 και 21 Ιανουαρίου (11.00 με 1.30).
Με ημίωρο διάλειμμα για καφέ και αναψυκτικά.
Θα μοιραστούν Σημειώσεις, ενώ μουσική θα συνοδεύει την προβολή διαφανειών.

Οι φωτογραφίες από την Υεμένη (2005) είναι του Αποστόλη Κόκκινου.