Βυζαντινό Διδυμότειχο. (ΝΤ, 1981, Α.ΠΑΝ.)Πέμπτη απόγευμα 26 Απριλίου με Τρίτη βράδυ 1 Μαΐου 2012
Ε Β Ρ Ο Σ – Μ Α Υ Ρ Η Θ Α Λ Α Σ Σ Α – Ι Μ Β Ρ Ο Σ
Ξεναγεί η Μαριάννα Κορομηλά. Συνοδεύει ο Δημήτρης Ξανθούλης,
Αλεξανδρουπολίτης καταγόμενος από την Αδριανούπολη.
Εγγραφές από την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου.
Το ταξίδι στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις καιρικές συνθήκες, γιατί στην Θράκη βρέχει πολύ και την άνοιξη και το καλοκαίρι (μπόρες μετά το μεσημέρι, για του λόγου το αληθές δες και Κορομηλά, Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα, πρώτη έκδοση Πανόραμα 1987, ανανεωμένη έκδοση Άγρα 2010).
Αλλά στην Θράκη, την οποία έχουμε επισκεφθεί πολύ συχνά στο παρελθόν, έχουμε πολύν καιρό να πάμε – κάποτε το πρόβλημα ήταν τα ξενοδοχεία και η γενική υποβάθμιση της περιοχής, τόσο της ελληνικής όσο και της τουρκικής, τώρα τα πράγματα αλλάζουν ραγδαία. Και η Ίμβρος είναι πια σχεδόν αγνώριστη (όχι πάντα προς το καλύτερο, γιατί τουριστικοποιήθηκε άγρια τα δύο τρία τελευταία χρόνια). Κι όπως παντού αλλού, τουρισμός δεν σημαίνει αναβάθμιση των μνημείων. Μάλλον κακώς νοούμενη εκμετάλλευση, από την οποία δεν λείπει ο τριτοκοσμικός αέρας (κιτς και συμπαρομαρτούντα). Το νησί όμως έχει μία εντελώς διαφορετική φόρτιση για το πανελλήνιο συλλογικό αίσθημα.
Παρόλα αυτά, ο ποταμόδρομος του Έβρου, αυτός ο μεγάλος γεωφυσικός άξονας της ιστορικής Θράκης, εξακολουθεί να είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Στα μνημεία του (πυκνά βυζαντινά, παραμελημένα αλλά πολύ ενδιαφέροντα) προστέθηκε πρόσφατα η συγκλονιστική ανακάλυψη του ταφικού τύμβου της Δοξιπάρας (ανασκαφές από την ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων υπό την διεύθυνση του Διαμαντή Τριαντάφυλλου, 2002-2004).
Ο τύμβος βρίσκεται στην κοιλάδα του Άρδα (ΒΔ τμήμα του Νομού Έβρου). Χρονολογείται στις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα, πιθανότατα την εποχή του Τραϊανού, κι ανήκε σε πλούσια οικογένεια Θρακών γαιοκτημόνων. Θαμμένες μαζί με τα μέλη της οικογένειας βρέθηκαν τετράτροχες άμαξες μαζί με τα άλογα που τις έσερναν. Όταν είναι καθαρή η ατμόσφαιρα, βλέπεις στο βάθος του ορίζοντα προς τα ΒΑ τους μιναρέδες του Σελιμιέ, του μεγάλου τεμένους που έχτισε ο Σινάν στην Αδριανούπολη / Edirne.
Δοξιπάρα. Δύο από τα θαμμένα άλογα. (ΜΚ, 2011, Α.ΠΑΝ.) Δείτε περισσότερα για την Δοξιπάρα στο Ημερολόγιο Ταξιδιών «Θράκες θαμμένοι με τις άμαξες και τ’ άλογα τους».Η πρώτη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα των Οθωμανών, ο μεγαλύτερος σταθμός της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στον δρόμο Δύση – Ανατολή και η τρίτη σε μέγεθος και σημασία πόλη της οθωμανικής Βαλκανικής, μολονότι έχει ξεπατωθεί τα τελευταία εκατό χρόνια, διατηρεί μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά μνημεία της πρώιμης Οθωμανικής εποχής. Μισοβουλιαγμένη ανάμεσα στο τριπόταμο: Τόντζος-Άρδας-Έβρος (Μαρίτσα για τους Βούλγαρους και Μέριτς για τους Τούρκους), η Αδριανούπολη απέκτησε πρόσφατα κι ένα σχετικά καλό ξενοδοχείο, ενώ το κέντρο της παλιάς πόλης έχει πεζοδρομηθεί και ορισμένα από τα παλαιά κτίσματα έχουν «αναστηλωθεί».
Όσο για την υπόλοιπη Ανατολική Θράκη, με τα λιγοστά αλλά σημαντικά βυζαντινά μνημεία, η προγραμματισμένη παραμέληση και η ταυτόχρονη στρατικοποίηση της, ώσπου να αρχίσει το παραθεριστικό όργιο των παράκτιων συγκροτημάτων μαζί με τη λήξη του Ψυχρού πολέμου, αυτό που κερδίζει κανείς είναι η αίσθηση του χώρου: αυτή η πεδινή αυλή της Κωνσταντινούπολης, η ανατολικοθρακική πεδιάδα με την εύφορη λασπουριά που καταλήγει στον Μικρό Αίμο (βουνά της Στράντζας), ο οποίος χωρίζει τη γεωργήσιμη ενδοχώρα από την Βουλγαρία στα βορινά κι από τη Μαύρη Θάλασσα στ’ ανατολικά. Στα πρόβουνα της Στράντζας στέκει η Βιζύη, με τα βυζαντινά της τείχη, το ελληνορωμαϊκό θέατρο και τη μεσοβυζαντινή Αγία Σοφία (που έπεσε, δυστυχώς, στα χέρια των τοπικών αρχών οι οποίες και την «αναπαλαίωσαν» κατά την κρίση τους).
Άνοιξη του 1896, πέθανε στο Δρομοκαΐτιο ο Γεώργιος Βιζυηνός (8 Μαρτίου 1849, Βιζώ / Βιζύη – 15 Απριλίου 1896, Αθήνα). «Το αμάρτημα της μητρός μου», «Ποίος ήτο ο φονεύς του αδελφού μου», «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον», «Ο Μοσκώβ-Σελήμ», τέσσερα από τα ωραιότερα διηγήματά του είναι γραμμένα για την ιδιαίτερη πατρίδα του. Θα βρεθούμε στην αγαπημένη του Βιζώ 116 χρόνια μετά τον θάνατό του.
«Μάνα μην κλαίς, θα ξαναρθώ». Όμως δε γύρισε. Τον τσάκισε το σκοτεινιασμένο μυαλό του και τον κατάπιε η Αθήνα.
Η προηγούμενη πανοραμική επίσκεψη, τέτοιες ημέρες, έγινε τον Απρίλιο του 1996. Ήταν ένα μικρό μνημόσυνο στην εκατονταετία του θανάτου του.
Σας προτείνουμε την έκδοση της σειράς Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη (Ερμής 1980, επανέκδοση Εστία) Γ. Μ. Βιζυηνός, Νεοελληνικά Διηγήματα με την εξαιρετική Εισαγωγή και επιμέλεια του Παναγιώτη Μουλλά.
Στην αντίθετη πλευρά, στη ΝΔ άκρη της Ανατολικής Θράκης, μέσα στον πλούσιο υδροβιότοπο του δέλτα του Έβρου, βρίσκεται η κωμόπολη Ενέζ. Το όνομά της –παραφθορά του αρχαιοελληνικού και βυζαντινού Αίνος– το συναντούμε πρώτη φορά στην Ιλιάδα (Δ 520-538), όταν ο πυρρόξανθος βασιλιάς της, ο Πείροος Ιμβρασίδης, σύμμαχος των Τρώων, σκότωσε έναν από τους αρχηγούς των Αχαιών πριν σκοτωθεί και ο ίδιος από τον Θόα τον Αιτωλό. Ο ομηρικός Ιμβρασίδης και η Ίμβρος ακριβώς απέναντι από την Αίνο, κοντά στην είσοδο του Ελλήσποντου … μέρη που εξάπτουν την φαντασία.
Όντας μέσα στην απαγορευμένη τουρκική ζώνη επί δεκαετίες, η Αίνος με τα δύο πρόσωπα και τα δύο λιμάνια, ένα στο Αιγαίο κι ένα στον Έβρο, δεν δεχόταν επισκέπτες. Εμείς πήγαμε κάμποσες φορές, κάθε φορά ανεπιθύμητοι και με την κατάλληλη «συνοδεία» σε απόσταση αναπνοής. Τώρα, το είπαμε. Τα πράγματα άλλαξαν. Η ερειπωμένη Αγία Σοφία μέσα στις οχυρώσεις και τα άλλα κατάλοιπα της Αρχαϊκής, της Κλασικής και της Ελληνιστικής εποχής, γύρω οι αγελάδες (ίσως να έμειναν και μερικά βουβάλια), στο βάθος η θλιβερή κωμόπολη, μισοχαμένη στις προσχώσεις, πάνω κοπαδιαστά τα διαβατάρικα. Η αλάλητη γοητεία του έλους.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
ΠΕΜΠΤΗ 26 Απριλίου. Αναχώρηση στις 17.05 με ΟΑ για Αλεξανδρούπολη. Άφιξη στις 18.10. Μεταφορά στο ξενοδοχείο ΕΓΝΑΤΙΑ, 5 αστέρων, στην είσοδο της πόλης. Στις 8.00 θα πάμε στο Εθνολογικό Μουσείο Θράκης, όπου θα μας ξεναγήσει η ιδρύτρια Αγγέλα Γιαννακίδου.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 Απριλίου. Αναχώρηση στις 7.15 το πρωί. Μικρή στάση στο Σουφλί και στο Διδυμότειχο. Συνεχίζουμε με κατεύθυνση την Βουλγαρία (ελληνοβουλγαρικά σύνορα) για να ξεναγηθούμε στην ανασκαφή της Δοξιπάρας.
Ελληνοτουρκικά σύνορα, Καστανιές. Συνοριακές διαδικασίες. Καραγάτς. Αδριανούπολη / Edirne. Ξενοδοχείο EDIRNE PALACE. Νωρίς το απόγευμα πρώτα περιήγηση στην πόλη.
ΣΑΒΒΑΤΟ 28 Απριλίου. Αναχώρηση το πρωί για τα ανατολικά: Γέννα, Βρύση, Βιζύη / Vize και Μήδεια / Kıyıköy, μικρό λιμάνι στη Μαύρη Θάλασσα. Επιστροφή στην Αδριανούπολη μέσω Σαράντα Εκκλησιών / Kırklareli.
ΚΥΡΙΑΚΗ 29 Απριλίου. Πρωινή ξενάγηση στην πόλη κι αναχώρηση για την Ίμβρο. Κατεβαίνουμε την ανατολική όχθη του Έβρου, περνούμε τη Μακρά Γέφυρα / Uzunköprü, διασχίζουμε εγκάρσια την Εγνατία και κατεβαίνουμε την Θρακική Χερσόνησο / Χερσόνησο Καλλιπόλεως για να πάμε δυτικά, στην αποβάθρα του Kabatepe (στο ΒΑ Αιγαίο), να πάρουμε το φέρυ για την Ίμβρο / Gökçeada. Διαδρομή περίπου μία ώρα και 15 λεπτά. Άφιξη στο ξενοδοχείο ΑΝΕΜΟΣ (εγκαινιάστηκε τον Αύγουστο 2011), όπου θα μας περιμένει ο συγγραφέας και συνιδιοκτήτης του ξενοδοχείου Αλέξανδρος Μασσαβέτας. Βρίσκεται έξω από τον οικισμό Κάστρο / Kaleköy, κάτω από το βυζαντινό κάστρο της Ίμβρου. Βραδινό στο ξενοδοχείο.
ΔΕΥΤΕΡΑ 30 Απριλίου. Ολοήμερη περιήγηση στην Ίμβρο και στους επτά ελληνικούς οικισμούς της, με μικρά πούλμαν. Βραδινό στο ξενοδοχείο.
ΤΡΙΤΗ 1 Μαΐου (ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ). Αναχώρηση στις 6.30 από το ξενοδοχείο. Το φέρυ φεύγει στις 7.00 το πρωί. Στάση στην Καλλίπολη / Gelibolu, με το γραφικό λιμάνι. Κεσσάνη – Αίνος / Enez. Ξενάγηση στην Αίνο και πρωτομαγιάτικο μεσημεριανό. Αναχώρηση για τα τουρκοελληνικά σύνορα (Ύψαλα - Κήποι), συνοριακές διαδικασίες. Αεροδρόμιο Αλεξανδρούπολης. Η Ολυμπιακή πετάει στις 18.35, άφιξη στην Αθήνα στις 19.40.
Ομάδα 25-30 άτομα. Εγγραφές από την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου. Μόνο για συνδρομητές του Πανοράματος και του Α.ΠΑΝ.
Όποιος θέλει να έρθει να μας βρει κατευθείαν στην Αλεξανδρούπολη (26/4) και να τον αφήσουμε στο Αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης (1/5), πρέπει απαραιτήτως να το δηλώσει με την εγγραφή.
Γη ευλογημένη – λασπουριά καταραμένη, ο μεγάλος σιτοβολώνας της Κωνσταντινούπολης κι ο ουρανός πάντα βαρύς. (ΜΚ, 2011, Α.ΠΑΝ.)Άλλα ταξίδια στα σκαριά
Οργανώνουμε ένα δεύτερο πενθήμερο στη Νάπολη, με ξεναγό τη Μάχη Καρανίκη, γιατί έμειναν πολλοί ενδιαφερόμενοι εκτός καταλόγου. Συμπληρώθηκε πολύ γρήγορα ο αριθμός των ταξιδιωτών για το τέλος Φεβρουαρίου. Οι πιθανότερες ημερομηνίες του επόμενου ταξιδιού: Παρασκευή 2 με Τρίτη 6 Μαρτίου. Θα ενημερωθείτε μόλις το ετοιμάσουμε.
Για το Πάσχα (φέτος είναι στις 15 Απριλίου) ετοιμάζουμε το Ιράν. Περιμένουμε μερικές ακόμα απαντήσεις πριν κυκλοφορήσουμε το πρόγραμμα –εφόσον, βέβαια, δεν επιδεινωθεί η κατάσταση. Οι πιθανότερες ημερομηνίες είναι Παρασκευή 6/4 με Τρίτη της Διακαινησίμου 17/4.
Κι όπως είχαμε συμφωνήσει με τους ταξιδιώτες της Ρουμανίας, ένα ταξίδι στην Τρανσυλβανία θα συμπληρώσει την εικόνα. Το προγραμματίζουμε για τις αρχές Ιουνίου, ώστε να εντάξουμε και την αργία του Αγίου Πνεύματος (4/6). Πιθανότερες ημερομηνίες: Πέμπτη απόγευμα 31/5 με Πέμπτη βράδυ 7/6.