ΑΠΑΝ - Πολιτιστική Εταιρία ΠΑΝΟΡΑΜΑ

To «Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη», σε συνεργασία με τη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, παρουσιάζει την έκθεση «Οι ελληνικές εκδόσεις του Άλδου Μανούτιου και οι Έλληνες συνεργάτες του (π. 1494 – 1515)». Τα εγκαίνια έγιναν το Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου στη μεγαλοπρεπή Sale Monumentali της περίφημης Μαρκιανής Βιβλιοθήκης.

Όλα άρχισαν το 2015, όταν, για να τιμήσει την 500ή επέτειο από το θάνατο του Άλδου, το «Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη» δημοσίευσε τόμο προς τιμήν του μεγάλου τυπογράφου. Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Σπ. Στάικου, Οι ελληνικές εκδόσεις του Άλδου Μανούτιου και οι Έλληνες συνεργάτες του (π. 1494 – 1515), με εισαγωγή του Στέφανου Κακλαμάνη «Ουμανισμός και Κρήτη», επικεντρώνεται στους Έλληνες συνεργάτες του Άλδου, όπως ο Αρσένιος Αποστόλης και ο Μάρκος Μουσούρος, οι οποίοι τον συνόδευσαν στα πρώτα του βήματα στην τυπογραφία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Ιστορική Βιβλιοθήκη του «Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη», μία από τις πλουσιότερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας, με αρχέτυπα και παλαίτυπα που καλύπτουν το σύνολο σχεδόν της αρχαίας ελληνικής και βυζαντινής γραμματείας, οργάνωσε την φετινή έκθεση, η οποία περιλαμβάνει 35 έργα των ελληνικών Αλδινών εκδόσεων από την πλούσια συλλογή της Ιστορικής Βιβλιοθήκης του «Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη» και συμπληρώνεται από έργα που διαθέτει η Μαρκιανή, καθώς και αντίτυπα από τη Βιβλιοθήκη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης.

Η έκθεση, την οποία επιμελήθηκε ο Κ. Σπ. Στάικος, έχει στόχο να κάνει γνωστή σε ένα ευρύτερο κοινό τη συμβολή του διάσημου λογίου και τυπογράφου στα ελληνικά γράμματα Άλδου Μανούτιου, παρουσιάζοντας τις ελληνικές εκδόσεις που τύπωσε στη διάρκεια της ζωής του. Επιθυμία του να διαδώσει την ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία στο ευρύ κοινό, καθώς, όπως έγραψε ο ίδιος: «Πώς μπορεί κάποιος που δεν γνωρίζει ελληνικά να μιμηθεί τους Έλληνες συγγραφείς, που είναι οι πλέον καταρτισμένοι σε κάθε επιστήμη, από τις πηγές των οποίων, όπως ομολογείται, έχει προέλθει σχεδόν οτιδήποτε αξιόλογο στη λατινική γλώσσα;». Ο Άλδος εγκαινίασε την τυπογραφική του δραστηριότητα με τη δημοσίευση του έργου Ηρώ και Λέανδρος του Μουσαίου. Και τα βιβλία του, με την άγκυρα και το δελφίνι, αυτό το πασίγνωστο λογότυπο και το AL DUS αριστερά και δεξιά, άνοιξαν τον δρόμο για τις ελληνικές σπουδές στο παγκόσμιο στερέωμα.

Η έκθεση θα είναι ανοικτή για το κοινό έως τις 24 Οκτωβρίου 2016, καθημερινά 10.00 – 18.00. Να σημειωθεί ότι η Μαρκιανή Βιβλιοθήκη χτίστηκε μεταξύ 1537 και 1588. Το έργο άρχισε από τον Jacopo Sansovino (για αυτό και η Μαρκιανή αναφέρεται συχνά ως «Libreria Sansoviniana»), και συνεχίστηκε μετά τον θάνατο του Σανσοβίνο από τον Scamozzi. Διάσημοι καλλιτέχνες της εποχής εργάστηκαν για την διακόσμηση του κτίσματος και της πλούσιας οροφής με τα χρυσά φατνώματα. Ανάμεσά τους οι: Titian, Paolo Veronese, Alessandro Vittoria, Battista Franco, Giuseppe Porta, Bartolomeo Ammannati και ο Tintoretto.

Όμως, ανεβαίνοντας τα σκαλιά του χρυσοποίκιλτου κλιμακοστασίου προς την Sale Monumentali, για να δείτε τις Αλδινές εκδόσεις, θα πρέπει να θυμηθείτε ότι ο πυρήνας της Μαρκιανής οφείλεται στη δωρεά ενός μεγάλου Τραπεζούντιου ανθρωπιστή. Ο καρδινάλιος Βησσαρίων, που γεννήθηκε στην πρωτεύουσα των Μεγάλων Κομνηνών μεταξύ 1400-1403, ή λίγο αργότερα, κληροδότησε με επιστολή του προς την Commune Venetiarum στις 13 Μαΐου του 1468 την μοναδική σε πλούτο και αξία προσωπική του συλλογή ελληνικών και λατινικών χειρογράφων. Αυτή η συλλογή, για την οποία είχε δαπανήσει τεράστια χρηματικά ποσά, έφτασε τελικά να αριθμεί 746 χειρόγραφα, 482 από τα οποία ήταν ελληνικά. Τα δώρισε στο ίδρυμα του Αγίου Μάρκου (από όπου και η ονομασία της Βιβλιοθήκης) με τον όρο να φυλαχθούν σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο και να είναι στην διάθεση όσων μελετούν την ελληνορωμαϊκή πνευματική κληρονομιά. Εκτός από τη πλουσιότατη συλλογή του, στη Μαρκιανή βρίσκεται και όλο το συγγραφικό έργο του Βησσαρίωνα, συγκεντρωμένο σε ιδιόγραφο κώδικα με χαρακτηριστικά στοιχεία COD. GR. 533.

Παράλληλα με την έκθεση του Άλδου στην Βενετία, το «Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη», στο πλαίσιο της συνεργασίας του με το Πανεπιστήμιο Tsinghua του Πεκίνου, οργανώνει στο κτήριο της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου μια ακόμα έκθεση βιβλίων με θέμα «Ελληνική Γλώσσα: Οι Ρίζες του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού». Η έκθεση θα είναι ανοικτή σε φοιτητές και επισκέπτες του Πανεπιστημίου από τις 20 Σεπτεμβρίου έως τις 20 Νοεμβρίου 2016. Με την ευκαιρία της έκθεσης στις 25/9 οργανώνεται σεμινάριο, με θέμα: «Ελληνική Γλώσσα: Οδηγός της Δυτικής Σκέψης». Το «Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη» φιλοδοξεί, μέσω της πολυεπίπεδης συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Tsinghua, να ενισχύσει την μελέτη των Ελληνικών Σπουδών στην Κίνα, φέρνοντας κοντά τους δυο λαούς σε έναν κόσμο που συνεχώς μικραίνει.