Ζούρφίξ με τον Νασρεντίν Χότζα και τον Στέλιο Πελασγό
Το πρωί της Πέμπτης 12 Ιανουαρίου 2023 (11.00-13.00)
Έχουν περάσει πάνω από 20 χρόνια από τότε που ο παραμυθάς και παιδαγωγός Στέλιος Πελασγός, μελετητής της προφορικής παράδοσης και των παραδοσιακών αφηγητών, πρωτομίλησε για την καλλιτεχνική και ερευνητική του αγάπη, τον σοφό σαλό Νασρεντίν στο Πανόραμα, στην πρώτη του πανοραμική έδρα, το φιλόξενο σπίτι της οδού Αλ. Σούτσου. Από τότε, ο Νασρεντίν τον συνόδευσε σε όλη την Ελλάδα, στην Κύπρο και τον Λίβανο, στη Γαλλία και την Τυνησία. Παντού ο Χότζας τού άνοιγε δρόμους και καρδιές. Παντού θύμιζε τον λεβαντίνικο πολιτισμό του Σμυρνιού παππού του, τον μεγάλο πολιτισμό που είχε ραχοκοκαλιά τους Γιουνάν, τους Ίωνες.
«Ο Χότζας είναι άνθρωπος-γέφυρα» λέει ο Πελασγός. «Το γέλιο του περνά από τη μια όχθη στην άλλη λαούς που τους χωρίζουν ποτάμια αίματος. Τις ιστορίες του τις λένε Ρωμιοί και Τούρκοι, Κούρδοι κι Αρμένηδες, Άραβες, Σύριοι, Χαλδαίοι και Μογγόλοι. Με τον Χότζα γελούνε οι Πομάκοι, οι Εβραίοι και οι Παλαιστίνιοι. Κάθεται στα καφενεία των νησιών και των παραλιακών πόλεων της Μεσογείου, στην Τυνησία και το Αλγέρι, στην Αλεξάνδρεια και τη Βηρυτό, στη Λεμεσό και τη Νάπολη.»
Τον Σεπτέμβριο του 2022 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Στέλιου Πελασγού, Νασρεντίν Χότζας, το γέλιο της Μικρασίας (εκδόσεις Πρώτη ύλη). Από τον Πρόλογο αντιγράφουμε:
Σοφός ή τρελός; Ψυχολόγος ή δικαστής; Δάσκαλος ή θεραπευτής ζεύγους; Εξεγερμένος ή υποταγμένος; Ευχαριστιακός ή γκρινιάρης; Το σίγουρο είναι ότι ο Χότζας μας κάνει να γελάμε, είναι γελωτοποιός. Διδάσκει με το γέλιο, θεραπεύει με το γέλιο, συμβουλεύει με το γέλιο, αμφισβητεί με το γέλιο.
Ο Χότζας είναι το πνεύμα της Μικρασίας και εκεί βρίσκουν οι ιστορίες του την αρμονία και την ισορροπία τους. Ενσωματώνει αρχαίες ελληνικές και ρωμαϊκές ιστορίες, μύθους του Αισώπου, ευ-τράπελες ιστορίες από τις κοιλάδες της Ινδίας και τις στέπες του Βορρά αλλά μόνο στην Μικρασία το γέλιο του ακούγεται τόσο καθαρό και απελευθερωτικό.
Διδάσκει με τον τρόπο του Σωκράτη, απορώντας. «Εν οίδα ότι ουδέν οίδα». Κρύβεται με τον τρόπο των «Δια Χριστόν σαλών» και των «Δια χριστών σαλών», αμφισβητεί με τον τρόπο των κυνικών και συστήνεται με τον τρόπο του Οδυσσέα – είναι ο «Ούτις», ο Κανένας.
Τις αστείες ιστορίες του αγαπούν παιδιά και μεγάλοι, γυναίκες κι άντρες, άρχοντες και λαϊκοί, χωρικοί και νομάδες. Τούτη η ανθολογία τον κοιτά στα μάτια, ξεκαρδίζεται και μετά αργά γεύεται κι απολαμβάνει την σοφία του.
ΔΗΛΩΣΤΕ ΕΓΚΑΙΡΩΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ. Γελάμε, κλαίμε, διασκεδάζουμε, θυμόμαστε, πάντα φορώντας την προστατευτική μας μάσκα!
Νασρεντίν Χότζας, το γέλιο της Μικρασίας (εκδόσεις Πρώτη ύλη, Αθήνα 2022) σελίδες 160. ISBN: 978-618-86019-1-8
https://www.apan.gr/gr/component/k2/item/1910-gia-ta-meli#sigProId9924dd261c