ΘΡΑΚΗ και πάλι
Θρακική Τοπογραφία και Ιστορική Γεωγραφία
Δύο απογευματινές διαλέξεις με πρωινή επανάληψη τον Μάιο του 2023
Ομιλήτρια η Μαριάννα Κορομηλά
Από τον αχανή χώρο ανάμεσα στο Αιγαίο, την οροσειρά του Αίμου, τον Ίστρο / Κάτω Δούναβη και τον Ευώνυμο Πόντο (την αριστερή πλευρά του Εύξεινου) στην οργάνωση της παράκτιας ζώνης με τις ελληνικές πόλεις και τις χώρες τους (τις επικράτειές τους ως τα ενδότερα), την πεπατημένη της περσικής στρατιάς του Ξέρξη και τις πεπατημένες του Βασιλείου των Οδρυσών κι άλλων θρακικών βασιλείων.
Και από την ανάταξη του χώρου επί Φιλίππου Β΄ της Μακεδονίας, του Μ. Αλεξάνδρου και των Διαδόχων έως την χωροταξική και διοικητική αναδιοργάνωση της Χερσονήσου του Αίμου / Βαλκανικής από τους Ρωμαίους, την οικιστική πολιτική τους, τη διάνοιξη των δύο διαβαλκανικών στρατιωτικών κι εμπορικών οδών (Εγνατίας και Διαγωνίου), την ένταξη της ιστορικής Θράκης στο πλαίσιο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και σ’ ένα από τα ζωτικότερα τμήματα του γεωπολιτικού χάρτη.
Και από την Τετραρχία του Διοκλητιανού στη μονοκρατορία του Μεγάλου Κωνσταντίνου, τη μεταφορά της ρωμαϊκής πρωτεύουσας στο νοτιοανατολικό άκρο της Επαρχίας Ευρώπης, μίας από τις έξι επαρχίες της Διοικήσεως Θράκης.
Το συγκοινωνιακό δίκτυο, χερσαίο, θαλάσσιο, ποτάμιο. Οι φυσικοί άξονες – άξονες επικοινωνίας. Τα λιμάνια και οι λιμενικοί οικισμοί, οι ποταμόσκαλες, οι παρόχθιες πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά. Το δίκτυο της άμυνας και τα οχυρά. Τα καστρομονάστηρα. Οι αγροτικοί δρόμοι και τα ορεινά μονοπάτια.
Οι μεγάλες οδοί, οι σταθμοί για το στάβλισμα και την αλλαγή αλόγων (mutationes), οι πύργοι για τη συγκέντρωση της σοδειάς, τα ιπποφορβεία. Τα υδραγωγεία. Οι παραγωγικές ζώνες, τα δάση και τα μέρη με θάμνα. Τα καυσόξυλα. Τα βοσκοτόπια. Η επικοινωνία με την πρωτεύουσα.
Θα επικεντρωθούμε κατά κύριο λόγο στη «θρακική μεσοποταμία»: Στρυμόνας-Νέστος-Έβρος, στο ανατολικό τμήμα της Εγνατίας: Θεσσαλονίκη-Φίλιπποι-Κων/πολη και στο νότιο τμήμα της Διαγωνίου: Σόφια-Φιλιππούπολη-Αδριανούπολη-Εγνατία.
Είναι αρκετές οι δύο δίωρες διαλέξεις; Όχι. Σε καμιά περίπτωση. Θυμίζω όμως και τις πανοραμικές διαλέξεις με θέμα την Αρχαία Θράκη, που είχαμε κάνει το 2017. Πάντως τώρα, η Ιστορική Γεωγραφία θα μας βοηθήσει να δούμε ολόκληρο το ανατολικό τμήμα της Βαλκανικής (που αντιστοιχεί σε μέρη τριών σύγχρονων κρατών) και να εντάξουμε σε αυτό το πλαίσιο την Αιγιακή ή Δυτική Θράκη, δηλαδή το βορειοανατολικό τμήμα της ελληνικής επικράτειας, λίγες ημέρες πριν από το μαγιάτικο ταξίδι μας στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Ε! μια καλή εισαγωγή. Αλλά και για τους γνώστες, ακόμα και για τους επαΐοντες, θα είναι μια αναπαυτική πτήση με πολλές εικόνες.
ΤΕΤΑΡΤΗ απόγευμα 10 και 17 Μαΐου (6.30-9.30)
ΠΕΜΠΤΗ πρωί επαν. 11 και 18 Μαΐου (11.00-1.55)
>>>>>>>>>>>>>> Δείτε στο πανοραμικό Αρχείο και Ποταμός Στρυμόνας https://archive.apan.gr/gr/data/Geophysical-Item/1851
>>>>>>>>>>>>>>>>>>> Και: Σημειώσεις Πανοράματος από τις διαλέξεις του 2017 https://archive.apan.gr/gr/data/Accompanying-Item/24822
https://www.apan.gr/gr/component/k2/item/1923-thrakiki-topografia#sigProId3ce04a3b1c