«Νήματα, κεντήματα, βράκες και φουστάνια που χορεύουν»
είναι ο τίτλος και
«Η ζωντανή Συλλογή του Ανδρέα Πέρη Παπαγεωργίου»
ο υπότιτλος
Πρόκειται για ένα πολύ σύντομο βίντεο που φτιάξαμε με καλούς φίλους για έναν ηλικιωμένο συλλέκτη που ζει στη γενέτειρα του, τη Λίμνη Ευβοίας. Αξιοσέβαστος, πάντα γελαστός, μνήμες κι εμπειρίες απίστευτες στα χείλη του (δίπλα στη Ραλλού Μάνου, τον Νικολάου, τον Χατζιδάκι, τον Κουν, τη Ρένα Καμπαλάδου, τον Γιάννη Μόραλη, το «Καταραμένο φίδι»), περιπέτειες σε περιοδείες με το «Χορόδραμα» πριν από 6-7 δεκαετίες, παλαιοπωλεία, γυρολόγοι, παζάρια, βιβλία τέχνης και μουσεία, με σημείο αναφοράς μια γραφική παραθαλάσσια κωμόπολη με μεγάλη θαλασσινή παράδοση (και πολύ καλά αρχεία), ο αστείρευτος και πάντα ζωηρός ενενηντάχρονος Ανδρέας μας έδωσε αμέτρητο υλικό για να ξετυλίξουμε κινηματογραφικά τη ζωή του. Μερικές στιγμές διαλέξαμε για αυτό το βίντεο που μας παράγγειλαν για να προβάλλεται σε μία έκθεση με θέμα «Τα Κεντήματα της Μεσογείου, οι Συλλογές και οι Συλλέκτες», που οργάνωσε την άνοιξη του 2023 το Μουσείο Fitzwilliam του Πανεπιστημίου Cambridge.
Το φτιάξαμε με πολύ κέφι και μεγάλο θαυμασμό στον κύριο Ανδρέα, όχι μόνο γιατί είναι μια φυσιογνωμία του παλαιού και τόσο δημιουργικού καιρού, που μας εμπνέει ακόμα, αλλά και γιατί όταν αποφάσισε να επιστρέψει στη γενέτειρα και να μετατρέψει ένα οικογενειακό σπίτι σε επισκέψιμο μουσείο (συγκεντρωμένα πάνω από 250 ενδύματα), όπου κατοικεί ο ίδιος στο πάνω πάτωμα, άνοιξε το μουσείο –όπως θα δείτε στο βίντεο–, έντυσε συμπατριώτες και συμπατριώτισσες, μαθαίνοντάς τους και πώς δένεται το κάθε ζωνάρι, πώς φοριέται το κεφαλομάντηλο, πώς χορεύονται οι νησιωτικοί χοροί με τις βράκες (γαλάζιες στη Λίμνη) και πώς οι στεριανοί, πώς γίνονται τα τσακίσματα και τα λυγίσματα και τα στριφογυρίσματα.
Αυτό το ζωντάνεμα της Συλλογής θέλαμε να δείξουμε. Μιας Συλλογής η οποία σε ένα ποσοστό έχει «κατασκευαστεί» από τα χέρια του χρυσοχέρη κυρίου Ανδρέα, που έμαθε ραπτική, κεντητική, βαφική, υφαντική, αλλά και επιδιορθώσεις, από μαμά και γιαγιά και που δεν ξέρει τι θα πει παράδοση , γιατί «όλα αυτά είναι η ζωή μας».
Να αυτά προσπαθήσαμε να δείξουμε εκεί στην Αλβιώνα. Και το χαρήκαμε πολύ –λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικά μας ιερά τέρατα (Τσαρούχης, Ντόρα Τσάτσου κ.ά., με τους οποίους συνεργάστηκε ο άνθρωπός μας, νεαρούλης ακόμα και μέχρι την ωριμότητα) είναι σχεδόν άγνωστα στας Ευρώπας. Για αυτό αποφύγαμε τα ονόματα.
Το βίντεο (διάρκειας 6΄30΄΄) έγινε αγγλικά, αλλά κάναμε και μία ελληνική εκδοχή, που θα την βρείτε πρώτη εδώ (κι ακολουθεί η σύνδεση για το βίντεο με τους αγγλικούς υπότιτλους – θέλαμε να ακουστεί ο ελληνικός λόγος, για αυτό κρατήσαμε κι εκεί την ελληνική αφήγηση).
Οι κυριότεροι παράγοντες ήταν η Θέκλα (η ιστορικός Elizabeth Key Fowden), που έζησε περίπου 25 χρόνια στη Λίμνη, η οποία ήταν εκεί ακόμα και τα δραματικά μερόνυχτα της φοβερής πυρκαγιάς στη Βόρειο Εύβοια τον Αύγουστο του 2021, και ο Λίμνιος φωτογράφος, κινηματογραφιστής και συγγραφέας Γιάννης Φαφούτης και, με καλές συμβουλές, ο έμπειρος ντοκιμαντερίστας Νίκος Γκίνης. Πολλοί άλλοι γνωστοί και φίλοι και τοπικοί ιστοριοδίφες και μανιώδεις αρχειοθέτες και, φυσικά, ο ίδιος ο Ανδρέας. Και τι δεν μας είπε, και τι δεν μας έδειξε, και τι δεν μας τραγούδησε. «Χαίρομαι όταν σε βλέπω» μα τον Θεό!
Μαριάννα Κορομηλά, ιστορικός,
υπεύθυνη του Αρχείου της Πολιτιστικής Εταιρείας Πανόραμα (ΑΠΑΝ) apan.gr
Η έκθεση στο Μουσείο Fitzwilliam του Πανεπιστημίου Cambridge θα διαρκέσει μέχρι την Κυριακή 22 Οκτωβρίου.
>>>>>>>> Εδώ θα βρείτε το ελληνικό βίντεο και πιο κάτω τη σύνδεση για το βίντεο με τους αγγλικούς υπότιτλους. Μπορείτε εάν θέλετε να το / τα κοινοποιήσετε.
Δείτε το ίδιο βίντεο με αγγλικούς υπότιτλους στο https://fitzmuseum.cam.ac.uk/visit-us/exhibitions/mediterranean-embroideries ή στο https://www.youtube.com/watch?v=CuEx5kgmpsQ
'Running threads, dancing bodies: The life and collection of Andreas Peris Papageorgiou'. Production and narration: Marianna Koromila: Research: Elizabeth Key Fowden and Marianna Koromila: Film editing: Pietro Radin: Photography: Yannis Fafoutis, Vasilis Doukouris, Iason Athanasiadis, Garth Fowden, Yannis Bloukidis: Archival and audiovisual sources: Andreas Peris Papageorgiou,Yannis Fafoutis, General State Archives of Greece, Local Archive of Limni, Euboea (Vasilis Doukouris): Support: Newton Trust Small Grants Funding via the Cambridge Humanities Research Grants Scheme; Faculty of Classics, University of Cambridge; Department of Art History, Rutgers University.